Ο εθελοντισμός με λίγα λόγια

Ορισμοί και αρχές του εθελοντισμού

Ο εθελοντισμός είναι ευρεία έννοια. Μπορεί να συμπεριλαμβάνει δράσεις σταθερές και επαναλαμβανόμενες μέσα από συγκροτημένα προγράμματα ή οργανώσεις, οπότε συνήθως καλείται επίσημος εθελοντισμός, είτε δράσεις προσωπικές, πρόσκαιρες και μοναδικές (ανεπίσημος εθελοντισμός). Μπορεί να αφορά τη συμμετοχή σε προγράμματα μη κυβερνητικών οργανώσεων, ιδρυμάτων ή φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης (π.χ. περιβαλλοντικά προγράμματα, αθλητικά προγράμματα, δασοπροστασία, κοινωνική υποστήριξη κ.ά.), αλλά και πράξεις –ατομικές δραστηριότητες, όπως η εθελοντική αιμοδοσία, η βοήθεια ενός ηλικιωμένου στον δρόμο ή ακόμα και η μετά θάνατο προσφορά μελών του ανθρώπινου σώματος για επιστημονικούς σκοπούς.

Α. Ο όρος εθελοντισμός γενικά αναφέρεται στην ηθελημένη πράξη για κάποιο κοινωφελή σκοπό χωρίς υλικό ή άλλο αντάλλαγμα.

Εθελοντής είναι ο πολίτης που προσφέρει ανιδιοτελώς χρόνο ή γνώση για χρήσιμες δράσεις προς όφελος άλλων, χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα.

Β. Ο επίσημος εθελοντισμός είναι μια δραστηριότητα που πραγματοποιείται μέσω μη κερδοσκοπικών οργανώσεων ή προγραμμάτων:

• προς όφελος της κοινότητας και του εθελοντή

• με την ελεύθερη βούληση του ίδιου του εθελοντή και χωρίς καταναγκασμό

• χωρίς οικονομική αμοιβή

• μόνο σε θέσεις που προορίζονται για εθελοντές.

(Πηγή: Volunteering Australia Inc.)

Γ. «Εθελοντισμός είναι η πρόθυμη δέσμευση ενός ατόμου να εργαστεί χωρίς αμοιβή για ένα καθορισμένο ή αόριστο χρονικό διάστημα για το γενικό καλό της κοινωνίας».
(Ελληνική Ομοσπονδία Μη Κυβερνητικών Οργανισμών. Πηγή: Εγχειρίδιο «Διδάσκοντας τον Εθελοντισμό», Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, 2012, σελ. 18)

Δ. «Εθελοντισμός είναι η με υψηλό αίσθημα ευθύνης και ανιδιοτελή χαρακτήρα προσφορά έργου ή υπηρεσίας που αναλαμβάνει το άτομο μεμονωμένα ή σε ομάδα, με ελεύθερη βούληση, χωρίς την προσδοκία ή απαίτηση υλικού ή άλλου είδους ανταλλάγματος, με σκοπό τη βοήθεια προς τον συνάνθρωπο και την κοινωνία ευρύτερα».
(Ορισμός που διαδόθηκε μέσα από spot της Γ.Γ. Νέας Γενιάς για το «Ευρωπαϊκό Έτος Εθελοντισμού» (2011))

Αρχές του εθελοντισμού

• Ο εθελοντισμός ωφελεί την κοινωνία και τον εθελοντή.

• Η εθελοντική εργασία δεν αμείβεται.

• Ο εθελοντισμός είναι πάντα θέμα επιλογής.

• Ο εθελοντισμός δεν είναι υποχρεωτικός.

• Ο εθελοντισμός είναι ένας νόμιμος τρόπος με τον οποίο οι πολίτες μπορούν να συμμετέχουν στις δραστηριότητες της κοινότητάς τους.

• Ο εθελοντισμός είναι ένας τρόπος για να αντιμετωπίζουν τα άτομα ή οι ομάδες τις ανθρώπινες, περιβαλλοντικές και κοινωνικές ανάγκες.

• Ο εθελοντισμός είναι μια δραστηριότητα που εκτελείται μόνο σε μη κερδοσκοπικούς τομείς.

• Ο εθελοντισμός δεν υποκαθιστά την αμειβόμενη εργασία.

• Οι εθελοντές δεν παίρνουν τη θέση υπαλλήλων που αμείβονται, ούτε αποτελούν απειλή για την ασφάλεια της εργασίας αμειβόμενων υπαλλήλων.

• Ο εθελοντισμός σέβεται τα δικαιώματα, την αξιοπρέπεια και τον πολιτισμό των άλλων.

• Ο εθελοντισμός προωθεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα.